خروج بدفرجام امریکا
مایک پامپیو وزیر امور خارجهی ایالات متحدهی امریکا! شما گفتهاید که رییسجمهور ترامپ دستور خروج نیروهای امریکایی را از افغانستان به شما اخبار کرده است.
اجازه دهید به عنوان یک تحلیلگر سیاسی سه نکته را با شما مطرح سازم:
۱. خروج نیروهای جنگی از میدان جنگ دشوار تر از ورود آنها میباشد. زمانی، دولتی تصمیم مداخلهی نظامی بر دولت دومی میگیرد-خواه قانونی و یا غیر قانونی- مسوولیت سترگی را به عهده میگیرد. مداخلهی نظامی به معنای اعلام جنگ است و کشوری را به میدان جنگ مبدل میگرداند.
جنگ به صورت قطع قربانیانی را بهجا میگذارد. معلول، بیوه، یتیم، یسیر و کودکان خیابانی نخستین موج این قربانیان است. گروه دوم قربانیان معتادین به مواد مخدر هستند که جوهر انسانیت را نابود میسازد. سپس جامعهی که زخم روانی، انسانیت را از آن ربوده، ماحصل همین جنگ است.
جنگ سیلی از مهاجرین، پناهجویان و بیجا شدگان به بار میآورد. ورود به جنگ اقتصاد را صدمه میزند، فرهنگ را نابود میسازد، دشواریهای اجتماعی به بار میآورد، عدالت را بههم میزند، دولت را تضعیف میکند، ملت را دستخوش گروهبازیهای قومی میگرداند و معنای انسانیت را تغییر میدهد.
جنگ سالاری، مافیاییزم، فساد اداری و تندروی مذهبی و قومگرایی و منطقهگرایی ماحصل این جنگ میباشد.
حالا اگر خروج نیروهای امریکایی در چنین وضعیتی اتفاق میافتد، برنده و بازندهی این جنگ کیست؟ آیا دولتی که بر گردههای قربانیان جنگ زانو زده میتواند بر این بحران کلان پیروز شود؟ آیا از خروج نیروهای تان از ویتنام چه درسی آموختید؟ خروج نیروهای قشون سرخ را از افغانستان فراموش کردید؟ جنگهای افغان و انگلیس را از بریتانیاییها نیاموختهاید؟ تاریخ جنگهای فرانسه در افریقا چه را نشان میدهد؟
۲. وقتی جورج بوش حکم هجوم بر افغانستان را از کاخ سفید اعلام کرد میدانست که خروج رزمندگان امریکایی در زمان حاکمیت او صورت میگیرد؟ اوباما صدهزار سرباز بیشتر فرستاد، اما جنگ را ناتمام گذاشت و رفت.
حالا دکترین ترامپ واقعا میخواهد پیامد طویلترین جنگ امریکا را در قلب آسیا به دوش گیرد؟ اگر ادارهی شما جنگ را در اوج بحران سیاسی، اجتماعی و اقتصادی افغانستان، ناتمام ترک میکند، مراکز مطالعات بینالمللی و استراتژیک و اطاقهای فکر در غرب بر کتابهای تاریخ جنگهای امریکا پس از یازده سپتامبر چه خواهند نوشت؟ تایمز، گاردین، واشنگتنپوست، وال ستریت جورنال، لوموند، شپیگل در سر مقالههای خود خروج نیروهای شما را چگونه بازتاب خواهند داد؟
۳. وقتی قانون اساسی کشور شما را میخوانم آنجا از ارزشهای چون آزادی، شهروندی، دموکراسی، حاکمیت قانون، عدالت اجتماعی، همگرایی و همسانی اجتماعی گپهای با اهمیتی گفته میشود. این قانون اساسی دولت امریکا را بر ترویج این ارزشها مکلف میشمارد.
آیا حکم خروج نیروهای شما در این ماموریت ناتمام با ارزشهای قانوناساسی تان همخوانی دارد؟ آیا این خروج شکست سیاسی، نظامی و ارزشی امریکا تلقی نخواهد شد؟ آیا برای امریکا زمین و زمینهی در آسیای جنوبی و مرکزی فراهم خواهد شد؟ سرنوشت قطعنامه ۱۳۸۶ شورای امنیت که به ابتکار امریکا به تصویب رسید، چه خواهد شد؟
من به این باور هستم که با خروج از افغانستان و ماموریت ناتمام که با بحران سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی همراه است، گروههای بیشماری را در منطقه خرسند میسازد. این بزرگترین هدف و آرزوی آنهاست.
اما این خروج نافرجام پیامدهای بدی برای انسانهای آگاه، متعهد و چیز فهم در داخل امریکا و افغانستان خواهد داشت. به یاد داشته باشید: «رفتن نافرجام به مراتب دشوار تر از آمدن است.»
ملک ستیز آقای