پیام عیدی رهبر طالبان: مقاومت، مداخلات خارجی و اختلافات داخلی سه نگرانی بزرگ طالبان عنوان شد

دیروز (سه شنبه ۲۹ حمل) ملاهبت الله، رهبر طالبان، پیامی به مناسبتِ فرارسیدن عید سعید فطر صادر کرد.
در این پیام، رهبر طالبان در بارهی موضوعات مختلفی – از مبارزه با مواد مخدر شروع تا ضرورت تطبیق فرامین رهبر، اقامهی نماز جماعت در ادارات دولتی، حسابدهی از مصارف، حمایت از وزارت امر بالمعروف و نهی از منکر و همچنان آنچه که آنها اصلاحات در معارف و پاکسازی آن از آثار اشغال میخوانند – صحبت کرده است.
اما آنچه که در این پیام بازتاب یافته نشان میدهد که رهبر طالبان در حالِ حاضر از سه چیز در افغانستان نگران است:
«مقاومت»:
طالبان، مخالفان نظامی خود را «باغیان» و «مقاومت مسلحانه» را بغاوت میخوانند. در حال حاضر در افغانستان برخی گروههایی فعالاند که هدفِ خود را مخالفت مسلحانه با طالبان عنوان میکنند. یکی از این تشکلهای نظامی، جبههی آزادی است. چند روز پیش، اعضای این جبهه با طالبان در سالنگ درگیری مسلحانه داشت که در آن فرماندهانی مانند اکمل امیر و عبدالبصیر اندرابی کشته شدند. کشتهشدن آقایان امیر و اندرابی واکنشهای گستردهای در میان مردم داشت.
به نظر میرسد که مخالفتهای مسلحانه با طالبان و واکنشهایی که درگیری سالنگ در پی داشت، رهبر طالبان را نگران ساخته است. او به همین دلیل در پیام عیدی خود از علمای دینی خواسته است که از طریق منابر مساجد علیه «بغات» تبلیغ کنند. در پیام رهبر طالبان آمده است: «هر ملت و کشور زمانی به عزت و امن و رفاه واقعی دست مییابد که در آن بغاوت و سرکشی وجود نداشته باشد. بنابراین مسؤولیت اصلاح مردم و آگاهسازی آنان به دوش علما سپرده شده است و آنان باید در این عرصه مکلفیت خویش را به وجه احسن ادا نمایند و همچنان در زمینههای اصلاح و تنویر اذهان مردم در مساجد، نشستها، رسانهها و برنامهها تلاش نمایند و وسیله نیک هدایت آنان شوند.»
«مداخله خارجی»:
یکی دیگری از نگرانیهای رهبر طالبان که در پیام عیدیاش بازتاب یافته است، موضوع مداخلهی خارجی است. نزدیک به دو سال از حاکمیت طالبان میگذرد، اما هیچ کشوری به صورت رسمی حکومت این گروه را به رسمیت نشناخته است. کشورهای منطقه و جهان، شرط و شرایطی برای بهرسمیتشناسی حکومت این گروه وضع کردهاند. یکی از این شروط، تشکیلِ حکومت فراگیر و رعایت حقوق زنان است. آنچه باعث شده است تا جهان و کشورهای همسایه روی تشکیل حکومت فراگیر تاکید کنند شناخت شان از جامعهی چندقومی افغانستان است. آنها میدانند تا زمانی که یک حکومت فراگیر و همهشمول به وجود نیاید، صلح و ثبات واقعی نیز در افغانستان به وجود نخواهد آمد. طالبان اما در برابر این مطالبات تا هنوز تن نداده و وضع محدودیتها بالای زنان و موضوع فراگیربودن و نبودن حکومت را مسالهی داخلی کشور عنوان میکنند.
در پیام تازهی رهبر طالبان، با ادبیاتِ تهدیدآمیز، به کشورهای جهان هشدار داده شده است: «همانگونه که افغانستان نمیخواهد در امور داخلی هیچ کشوری مداخله کند، تأکید میکند که دیگر کشورها نیز در مسایل و امور داخلی ما مداخله نداشته باشند که انجام این کار هم به نفع جهان و هم به نفع افغانستان است.»
«اختلافات داخلی»:
نگرانی سوم رهبر طالبان که در پیام عیدیاش بازتاب یافته است، مسالهی اختلافات داخلی این گروه است. از دیرگاهی است که زمزمههایی مبنی بر بروز اختلاف در میان طالبان و به خصوص آنچه که «اختلافات کابل با قندهار» خوانده میشود به گوش میرسد. گاهی این اختلافات تا جایی اوج میگیرد که مقامات کابلنشین این گروه به صراحت و به صورت علنی و آشکار از تصامیم قندهار انتقاد میکنند.
در پیام عیدی رهبر طالبان در واکنش به این اختلافات و انتقادها آمده است که «از اُمرایتان اطاعت کامل نمایید و فرامین امات اسلامی را جداً عملی سازید و از آن دفاع کنید. اگر کسی میخواهد که به یک بزرگ نصیحت نماید، نصیحت را به وی به گونۀ پنهان برساند، زیرا نصیحت پنهان مؤثر واقع میشود، آشکارا آنان را نصیحت نکنید؛ زیرا این کار به جای اثر مثبت، تأثیر منفی میگذارد.»
واکنشها به پیام عیدی
نشر پیام عیدی رهبر طالبان، واکنشهایی را نیز در رسانهها و شبکههای اجتماعی در پی داشت. برخی کاربران شبکههای اجتماعی انتقاد کرده بودند که در پیام رهبر طالبان چیزی تازهای در بارهی بازگشایی مکاتب به روی دختران و همچنان لغو ممنوعیت زنان از کار وجود ندارد؛ این در حالی است که یوناما تهدید کرده است که در صورت عدم لغو ممنوعیت زنان از کار، تا یک ماه دیگر افغانستان را ترک خواهد کرد. یک کاربر توییتر نوشته است که اگر یوناما افغانستان را ترک کند و به انجام خدمات از خاک پاکستان اقدام نماید، افغانستان عملا به صوبهی پنجم آن کشور تبدیل خواهد شد.
شماری دیگری از کاربران از بابت عدم اشارهی رهبر به تشکیل حکومت فراگیر، فقر و گرسنگی که در کشور بیداد میکند، ملا هبتالله آخوند را مورد انتقاد قرار دادهاند. همچنان در واکنشها آمده است که چرا رهبر این گروه از عدم تطبیق فرمان عفو عمومی یاد نکرده است. کاربران یادآوری کردهاند که با وجود صدور فرمان عفو عمومی از سوی رهبر طالبان، همه روزه نیروهای پیشین امنیتی به صورت مرموز ترور میشوند.