تصرفِ سنگین توسط طالبان، برای دولت سنگین تمام خواهد شد
چرا سقوط سنگین به‌دست طالبان مهم است؟
تصرف سنگین توسط طالبان، ولسوالی‌یی که موقعیت استراتژیک دارد و زمانی مرگبارترین میدان نبرد برای سربازان امریکایی و بریتانیایی در افغانستان محسوب می‌شد، تحریک این گروه در شمال این ولایت را افزایش داده و به آن کنترل یک خط تدارکاتی مهم با لشکرگاه، مرکز‌این ولایت، را خواهد داد.
طالبان همین اکنون تعداد اندکی از ۱۴ ولسوالی هلمند را که با پاکستان هم‌مرز است، تصرف کرده‌اند. طبق بعضی از برآوردها، این گروه ستیزه‌جو اکنون بیش از نیمی از این ولایت را که بخش عمده‌یی از محصول سودآور تریاک افغانستان را تولید می‌کند، درکنترل دارد. گزارش‌ها می‌گویند که نیروهای امنیتی افغانستان، پس از آن‌که طالبان‌یک حمله‌ی بزرگ را راه‌اندازی کردند، شبانه از مراکز و بازار اصلی این ولسوالی بیرون شدند. ستیزه‌جویان طالبان دو سال است که تلاش دارند مرکز‌این ولسوالی را تصرف کنند.
دستاورد نمادین
سربازان ارتش و پولیس افغانستان که برای دفع حملات مکرر جنگجویان طالبان به سختی می‌جنگیدند، گاهگاهی در مورد دریافت نکردن نیروهای پشتیبان و نداشتن مهمات و غذای کافی شکایت کردند. هم‌چنین سقوط سنگین، یکی از پرجمعیت‌ترین ولسوالی‌ها در هلمند، نشان‌دهنده‌ی قدرت روبه‌رشد طالبان در جنوب است و برای ماموریت به رهبری ایالات متحده و ناتو در افغانستان از اهمیت نمادین برخوردار است.
ولسوالی سنگین احتمالا خطرناک‌ترین و مرگبارترین ولسوالی برای تمام طرف‌های درگیر در جنگ در افغانستان بود. ایالات متحده‌ی امریکا و بریتانیا، هردو، بیش از هر ولسوالی دیگر در جمله‌ی حدود ۴۰۰ ولسوالی، سربازان بیشتری را در سنگین از دست دادند. از جمله‌ی ۴۵۶ بریتانیایی که از سال ۲۰۰۱ در افغانستان جان‌های‌شان را از دست داده‌اند، اکثریت آن‌ها – بیش از ۱۰۰ تن آن ها – در‌یک دوره‌ی چهار ساله در سنگین کشته شدند.
عقب‌نشینی تاکتیکی
نیروهای بریتانیایی در سال ۲۰۰۶ به ولایت هلمند اعزام شدند تا امنیت آن را تامین کرده و زمینه را برای حکومت‌داری خوب و بازسازی آماده کنند. هرچند پیشرفت‌هایی توسط بیش از ۱۰۰۰۰ سرباز بریتانیایی مستقر در آن‌جا حاصل شد، جنگ به‌زودی تشدید شد و در نتیجه تعداد زیادی از نیروهای افغان و بریتانیایی و هم‌چنین غیرنظامیان کشته شدند.
در سال ۲۰۰۹، حامد کرزی، رییس‌جمهور آن زمان افغانستان و مقام‌های امریکایی نسبت به عملکرد بریتانیایی‌ها ابراز نارضایتی کردند. در سال ۲۰۱۰، هزاران تن از نیروهای دریایی امریکا اعزام شدند تا جای سربازان بریتانیایی را بگیرند و مسئولیت تامین امنیت در چندین منطقه‌ی هلمند، از جمله سنگین، ناوه، گرمسیر، مارجه، خانشین و نوزاد از بریتانیا به ایالات متحده انتقال یافت. در ۹۰ روز نخست اعزام شدن نیروهای دریایی امریکا، حدود ۲۰ تن از آن‌ها در سنگین کشته شدند. از زمانی که مسئولیت امنیتی در سال ۲۰۱۴ از نیروهای بین‌المللی به حکومت افغانستان تحویل داده شد، صدها تن از نیروی افغان در دفاع از سنگین جان‌های‌شان را از دست داده‌اند. هم‌چنین، جنگ برای تصرف سنگین، بیش از هر نبرد دیگر بر سر قلمرو در افغانستان، جان‌های جنگجویان طالبان را گرفت. نیروهای افغان می‌گویند که آن‌ها از مرکز سنگین که برای بیش از‌یک دهه جنگهای شدیدی بر سر آن شده است، عقب‌نشینی تاکتیکی کرده‌اند. هم‌چنین، تصرف سنگین توسط طالبان بر ولایت همجوار قندهار، ولایتی که از اهمیت استراتژیک و سیاسی زیادی برخوردار است و مرکز آن دومین شهر بزرگ افغانستان است، اثر بی ثبات‌کننده خواهد داشت.
بعد چی؟
سقوط سنگین نشانه‌یی است از این‌که فصل جنگ در سال جاری می‌تواند حتا سخت‌تر باشد، چون این گروه برنامه‌ریزی می‌کند تا حتا فشار بیشتری برای گسترش حضورش در سرتاسر کشور وارد کند. طالبان اکنون بیش از هر زمانی از زمان تهاجم به رهبری امریکا در سال ۲۰۰۱ که رژیم آن را سرنگون کرد، قلمرو بیشتری را در کنترل دارند. از دست دادن سنگین چالشی را برجسته می‌کند که حکومت افغانستان و متحدان غربی‌اش که به گفته‌ی مقام‌های ارتش امریکا در «بن‌بست» با طالبان قرار دارند، با آن مواجه‌اند.
دونالد ترامپ، رییس جمهور جدید ایالات متحده هنوز استراتژی افغانستان‌اش را اعلان نکرده است، اما احتمالا این استراتژی شامل فرستادن چند هزار سربازان دیگر برای کمک به حدود ۱۳۰۰۰ پرسنل از متحدان ناتو و کشورهای شریک خواهد بود که در حال حاضر در‌این کشور مستقر هستند. اکنون دو احتمال وجود دارد. چنانچه که در بخش‌هایی از کشور مشاهده شده است، نیروهای افغان، به کمک نیروهای ویژه‌ی ایالات متحده و بمباردمان هوایی، تلاش خواهند کرد تا این ولسوالی را پس بگیرند. یا حکومت آن را به طالبان واگذار خواهد کرد، چنانچه که این کار را در تعدادی از دیگر ولسوالی‌های هلمند انجام داده است، و روی دفاع از لشکرگاه متمرکز خواهد شد.
منبع: بی بی سی/ داوود عظامی
