دشمنی ذاتی طالبان با منافع عامه

تنها شرکت‌های مخابراتی هدف تهاجم این گروه نبوده است؛ بلکه هر آنچه که به نحوی در آسایش و ترقی افغانستان سهم فعال داشته باشد هدف نظامی آنان است، تخریب پل و پلچک‌ها، قطع پایه‌های برق، ضربه زدن به بندهای آبی و خراب سازی جاده‌های کشور در کارنامه سیاه این گروه ثبت است، حمله به رسانه‌ها و کارمندان آن نیز توسط افراد این گروه صورت گرفته بود که نمونه‌های بارز آن موتر حامل کارمندان تلویزیون طلوع را به یاد داریم امری که از دید هیچ یکی از مردم افغانستان پوشیده نیست، با این هم، اعلان نمودن هدف نظامی به شرکت مخابراتی، بار اول است که در طول فعالیت‌های تروریستی این گروه اتفاق می‌افتد؛ البته شرکت‌های مخابراتی قبلا از دستورات آنان سرپیچی نمیکردند به همین دلیل مصئونیت نسبی داشتند، اکنون که بعضی از این شرکت‌ها کمر همت به خدمتگزاری مردم بسته اند، از سوی آنان هدف نظامی اعلان شده است؛ چون ماهیت آنان تاریک بینی و دشمنی با دستاوردهای مدرن را در خود حمل می‌کند.

اواخر ماه سرطان سال جاری، شبکه‌های مخابراتی افغانستان پس از تهدید طالبان فعالیت‌شان را در ولایت شمالی بلخ، قطع کردند. حتی با هشدار مقام‌های دولتی در ولایت بلخ، مبنی بر فعالیت ۲۴ ساعته‌ی این شبکه‌ها و تمکین نکردن از طالبان، حکومت محلی فعالیت این شبکه‌ها را در بلخ قطع کرد. آن زمان، تنها شبکه‌ی «افغان تله کام» که یک شرکت مخابراتی دولتی است ( سلام) ، همچنان به پوشش تسهیلات مخابراتی برای مشترک‌های خود در سراسر بلخ ادامه داد. حالا بعد از گذشت بیش از یک ماه و فعال شدن دوباره‌ی شبکه‌های مخابراتی سلام، طالبان اعلام کرده‌اند که شرکت مخابراتی افغان تیله کام، از این پس، یک هدف مورد نظر آنان خواهد بود. طالبان در اعلامیه‌ای که به رسانه‌ها فرستاده‌اند، تهدید کرده‌اند که دکل‌های مخابراتی و کارمندان این شرکت را از بین می‌برند. حتی گفته‌اند فایبر نوری مربوط به افغان تله کام را که در سراسر افغانستان گسترش یافته نیز، خراب خواهند کرد. طالبان حتی به مشترکان شبکه‌ مخابراتی سلام هم هشدار داده‌اند اگر سیم کارت این شبکه نزد آنان به دست بیاید، با آن‌ها هم برخورد خواهند کرد.

فشارهای طالبان بر شبکه‌های مخابراتی باعث شده که بخشی از فعالیت‌های این شبکه‌ها در ولایت‌های مختلف، هنگام شب از فعالیت باز ایستد. گفته می‌شود از مجموع ۸۶۵ دکل مخابراتی در سراسر افغانستان ۶۲۲ دکل آن، شب‌ها فعالیت خود را قطع می‌کنند. یعنی فقط حدود ۲۰ درصد شبکه‌های مخابراتی، شب‌هنگام نیز فعالند.

روند تهدید و خاموش شدن دکل‌های مخابراتی از سال‌های قبل آغاز شده بود. تا پیش از ۱۳۹۰ به طور معمول، طالبان با تهدید شبکه‌های مخابراتی، از آنان باج می‌گرفتند. ولی در سال ۱۳۹۰ طالبان با تهدید جدی‌تر، ده روز متوالی فعالیت شبکه‌های مخابراتی در ولایت هلمند در جنوب غرب کشور را قطع کردند. پس از آن، فعالیت شبکه‌های مخابراتی در نقاط دیگر افغانستان نیز روز به روز دچار چالش شد. تا حدی که در ولایتی چون بلخ، که جزو ولایت‌های امن محسوب می‌شود، شبکه‌های مخابراتی، نزدیک به یک ماه از فعالیت باز مانده بودند. این مساله، به روند ارائه‌ی تسهیلات مخابراتی، که حالا به شدت مورد نیاز مردم است و با زندگی و کارشان رابطه‌ی مستقیم دارد، ضربه زده است و در عرصه‌ی اقتصاد، تاثیرات منفی گذاشته است.

وحشت اندازی، راهکار جلوگیری از فعالیت خدمات عام المنفعه

ارعاب با طالبان رابطه‌ ناگسستنی دارد. در دهه‌ی ۹۰ میلادی، زمانی که طالبان در حال تصرف مناطق مختلف کشور بودند، برای خنثی کردن فعالیت‌ها علیه خود، از ضد انسانی‌ترین شیوه‌های ارعاب استفاده می‌کردند؛ اگر در کوچه‌ای فعالیتی علیه آنان صورت می‌گرفت، تمام ساکنان آن کوچه را مجازات می‌کردند. در مناطق جنگی، چنان جنایت‌هایی را انجام می‌دادند که دیگر کمتر کسی جرات سر بلند کردن در مقابل‌شان را داشت. با دوباره جان گرفتن طالبان، پس از سقوط و فرار آنان به سوی کشورهای همسایه، روش ارعاب و سرکوب همچنان جزء دستور کار (آجندای) فعالیت طالبان قرار گرفته است. طالبان با استفاده از دردناک‌ترین شیوه‌های شکنجه، اسیران خود را مجازات می‌کنند. در سیستم طالبان، حتی تا امروز، مجازات اکثر گناه‌ها به زعم آنان، مرگ است. حتی بعید نیست که طالبان دارندگان سیم-کارت افغان تیلی کام را نیز به قتل برسانند. در گذشته، طالبان دانشجویان را، صرفا به دلیل داشتن کارت دانشجویی، به قتل رسانده‌اند. حتی یک شهروند افغانستان را به دلیل داشتن کارت بانک کشتند. این شیوه برای ترساندن مردم و شرکت‌های مخابراتی کافی است و آنان را مجبور به اطاعت از خواسته‌های طالبان می‌کند.

از سوی دیگر، ضعف نهادهای امنیتی، برای تامین امنیت دکل‌ها و شبکه‌های مخابراتی و مشترکان آنان، این شرکت‌ها را مجبور کرده تا به گروه طالبان باج بپردازند. گفته می‌شود یکی از مسیرهای تامین عواید مالی طالبان همین باجگیری از شبکه‌های مخابراتی است.

نبود برخورد قاطع با طالبان و ضعف استراتژی دولت در گذشته، که همیشه نیروهای امنیتی افغانستان را در موضع منفعل و دفاعی قرار می‌داد، طالبان را روز به روز جری‌تر ساخته است؛ تا جایی که هرچه بخواهند، می‌توانند انجام دهند. با این‌که حملات حکومت افغانستان به ‌تازگی بر طالبان افزایش یافته است، مشکلات مختلف در کشور، از جمله شکل نگرفتن یک حکومت مقتدر، باعث شده نفوذ طالبان تا پشت شهرهای بزرگ، گسترش بیابد.

بنا بر این بخاطر دفع همیشگی حمله‌ی این گروه، لازم و ضروری است که با استفاده از قوه قهریه و توسل به زور حمله تهاجمی به مخفیگاه آنان صورت گیرد؛ چون بهترین دفاع در حمله است که فشار نظامی می‌تواند راهگشای حل این معضله باشد؛ لذا از نهادهای امنیتی انتظار می‌رود که با در نظرداشت حفظ منافع ملی و رشد تکنولوژی روز در کشور، قاطعانه از این دستاوردها حمایت نموده و توطئه‌های دشمن را در لانه‌های شان با زور اسلحه خنثی نمایند.

منیژه حسینی/ رشد