زن ستیزی و محدودیت آزادی مذهبی شیعیان از سوی طالبان تشدید شده است

در آستانه دومین سال سلطه و حکومت طالبان بر افغانستان و ورود نیروهای طالبان به کابل و تصرف ارگ ریاست جمهوری افغانستان قرار داریم. طالبان در دومین سال حاکمیت خود سیاست‌های محدودکننده علیه شهروندان افغانستان را افزایش دادند که دو هدف عمده این سیاست‌ها تشدید زن ستیزی و محدودیت آزادی مذهبی شیعیان افغانستان است.
طالبان به مناسبت دومین سال تسلط بر افغانستان یک روز را رخصتی عمومی اعلام کردند و شماری از نمایندگی‌های سیاسی طالبان در خارج از کشور، حتی آن را «روز استقلال» افغانستان به دست طالبان دانسته‌اند. اما شهروندان افغانستان، روز سقوط ۱۵ آگوست سال ۲۰۲۱ را «یکی از سیاه‌ترین» روزهای تاریخ این کشور می‌دانند و می‌گویند که در این روز تمام دستاوردهای دو دهه گذشته یک ملت از بین رفت.
بسیاری از شهروندان افغانستان به این باور هستند که طالبان در این روز براثر «یک معامله خائنانه» بر افغانستان مسلط شدند و سرنوشت میلیون‌ها شهروند این سرزمین را «به گروگان» گرفته‌اند.
در آستانه دومین سال تسلط طالبان بر افغانستان، کارشناسان سازمان ملل متحد نیز اعلام کردند که تصور تغییر طالبان اشتباه بوده است. طالبان در سال دوم حاکمیت خود در افغانستان، برخلاف تمام انتظارات محدودیت‌ها بر زندگی شهروندان این کشور را افزایش دهند و موارد متعدد از خشونت این گروه علیه مورد به ثبت رسید.

«تشدید زن ستیزی»
طالبان در اولین سال تسلط خود بر افغانستان، آموزش دختران بالاتر از کلاس ششم را منع کردند و به کارمندان زن اجازه ندادند که در ادارات دولتی حضور یابند. اما در دومین سال حاکمیت طالبان، موارد سیاست‌های که از سوی فعالان حقوق زنان و کارشناسان سازمان ملل متحد «زن ستیزانه» گفته می‌شود، به‌مراتب افزایش یافت.
گروه طالبان در دومین سال حاکمیت خود در افغانستان زنان را تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز تحصیلی خصوصی نیز منع کردند و به آن‌ها اجازه اشتراک در امتحان کنکور سراسری را ندادند. با این محدودیت‌ها، تقریباً تمام زمینه‌ها برای آموزش دختران بالاتر از دوره ابتدائیِ، از بین رفت و میلیون‌ها دختر در افغانستان از دسترسی به آموزش محروم شدند.
علاوه بر این، طالبان در دومین سال حاکمیت خود کار زنان را در سازمان‌های غیردولتی داخلی و بین‌المللی و دفاتر سازمان ملل متحد ممنوع کردند و ده ها هزار زن را که نان‌آور خانواده‌هایشان بودن، بیکار کردند.
بر اساس آمار اتحادیه کارگران افغانستان، براثر این تصمیم طالبان بیش از ۶۰ هزار زن بیکار شده است که شمار قابل‌توجه آن‌ها نان‌آوران خانواده‌هایشان بوده‌اند.
کارشناسان سازمان ملل متحد دریکی از آخرین گزارش‌هایشان گفته بود که رفتار طالبان در قبال زنان افغانستان می‌تواند «آپارتاید جنسیتی» به شمار رود.
دیده بان حقوق بشر و کمیسیون بین‌المللی حقوق‌دانان نیز رفتارهای طالبان با زنان را «جنایت علیه بشریت» دانسته بود و خواستار پیگیری آن شده بود.

«محدود کردن آزادی مذهبی شیعیان»
گروه طالبان در دومین سال حاکمیت خود در افغانستان، آزادی مذهبی شیعیان کشور را به‌صورت «بی‌سابقه» محدود کردند.
این گروه در این سال اقدام به حذف فقه جعفری از نصاب درسی دانشگاه‌های افغانستان کردند و پیشنهاد شورای علمای شیعه را در این مورد نپذیرفتند.
اما طالبان عمده‌ترین محدودیت‌ها را بر شیعیان افغانستان در دهه محرم امسال اعمال کردند که در تاریخ معاصر این کشور بی‌سابقه خوانده‌شده است.
طالبان در محرم امسال به نیمی از حسینه ها و تکیه خانه‌های شهر کابل اجازه برگزاری مراسم عزدارای را ندادند، اجازه نصب پرچم عزاداری از سوی شیعیان بر فراز دکان‌ها و خانه‌ها داده نشد، حضور دسته‌های سینه‌زنی در خیابان‌ها حتی در مناطق شیعه‌نشین ممنوع با برخورد خشن نیروهای طالبان مواجه شد و اجازه برگزاری مراسم‌های عزاداری بزرگ به شیعیان داده نشد.
علاوه بر این‌ها، طالبان در روز عاشورای حسینی در شهر کابل عزاداران را با شلیک هوایی متفرق کردند و اجازه عزاداری به آن‌ها ندادند، اما در شهر غزنی، «مستقیم» به سمت عزاداران شلیک کردند که براثر آن به قول منابع طبیعی چهار نفر عزادار ازجمله دو کودک کشته و حدود ۳۰ نفر دیگر زخمی شدند.
بسیاری از کارشناسان امور مذهبی به این باور هستند که چنین محدودیتی بر حقوق و آزادی‌های مذهبی شیعیان در افغانستان دست‌کم در یک قرن اخیر در این کشور سابقه نداشته است.