طالبان تغییر نمی کنند

پس از ماه‌ها فشار ارگ ریاست جمهوری و شماری از چهره‌های سیاسی افغانستان، سرانجام حکومت آمریکا موافقت کرد تا طالبان را به اشتراک در گفتگوهای بین الافغانی ترغیب کند. در نتیجه، نمایندگان گروه طالبان و شماری از چهره‌های سیاسی حکومت و نمایندگان احزاب و جامعه مدنی در روزهای ۱۶ و ۱۷ سرطان ۱۳۹۸ در شهر دوحه پایتخت قطر در نشستی با عنوان «کنفرانس بین الافغانی صلح» بر سر یک میز نشستند و درباره روند صلح رایزنی و تبادل نظر کردند. ظاهرا این گفتگوها پیشرفت خوبی داشت و اشتراک کنندگان با انتشار یک قطعنامه هشت ماده‌ای در امر برقراری صلح افغانستان تاکید کردند.

اشتراک کنندگان در «کنفرانس بین الافغانی صلح» که به نوعی «طرف‌‌های درگیر جنگ» محسوب می‌شدند در قطعنامه پایانی خود قبول کردند که «برای صیانت و حفاظت مردم از آسیب‌‌های جنگ و کاهش عواقب ناگوار آن به حداقل و ایجاد فضای بهتر اعتماد برای تامین صلح» اقداماتی را به اجرا در آورند. از جمله این اقدامات « تضمین امنیت تمام موسسات عام المنفعه از قبیل نهادهای دینی و مذهبی، شفاخانه‌‌ها، موسسات تعلیمی و تحصیلی ملکی، بازارها، بندهای آب‌گردان (سدها) و محلات کار در سراسر کشور» بود. آن‌ها همچنین نسبت به «حفظ جان، مال، عزت و منازل رهایشی (مسکونی) مردم و تلاش برای تقلیل تلفات ملکی (غیرنظامی) به حد صفر» تعهد کردند.

اما علی رغم اینکه طالبان نسبت به تضمین امنیت تمامی موسسات عام المنفعه و حفظ جان مردم تعهد کرده بود، روز شنبه (۲۲ سرطان) مسئولیت حمله تروریستی به یک هوتل در شهر قلعه نو ولایت بادغیس که در نزدیکی فرماندهی پولیس قرار داشت را به عهده گرفت. در جریان این حمله تروریستی نیروهای طالبان به سوی مردم غیرنظامی آتش گشودند و هشت غیرنظامی زخمی شدند. ارگ ریاست جمهوری در واکنش به این حمله تروریستی اعلام کرد که این حمله «نشان داد که آنان هنوز هم از کشتار مردم بی‌گناه و آسیب رسانیدن به تاسیسات عام المنفعه، دست بردار نیستند».

به نظر می‌رسد برخلاف آنچه عده‌ای تبلیغ می کنند، تغییری در رفتار طالبان صورت نگرفته و این گروه حتی بیش از پیش از حملات تروریستی به غیرنظامیان برای رسیدن به اهداف سیاسی و نظامی خود استفاده می‌کنند. علت این رفتار را نیز باید در گفتگوهای میان زلمی خلیل‌زاد و عباس استانکزی در قطر جستجو کرد. طالبان پس از اینکه مشاهده کرد خلیل‌زاد تنها با هدف توافق، آن هم به هر قیمتی، آن سوی میز نشسته است و با تمامی شروط شان موافقت می کند، به این فکر افتادند که چرا امتیاز بیشتری از خلیل زاد نگیرند. در واقع سیاست امتیاز دهی بی چون و چرای خلیل زاد به طالبان موجب شده است تا این گروه با اعتماد به نفس بیشتری به حملات تروریستی خود علیه مردم ادامه دهند.

همچنین نباید قدرت‌یابی طالبان در فصولی مانند تابستان را از نظر دور داشت. در فصل تابستان بسیاری از طلبه‌های مدارس تندروی پاکستان بعد از فراغت از درس و بحث، به نیت جهاد و نبرد با دشمنان اسلام وارد افغانستان شده و بر شدت حملات کور و پرتلفات طالبان می‌افزایند.

تا زمانی‌که پاکستان نیروهای تندروی تعلیم یافته در این کشور را کنترل نکند و چتر حمایتی خود را از سر طالبان برندارد و تا زمانی‌که خلیل‌زاد از موضع ضعف خارج نشده و در پی باج‌دهی به طالبان باشد، افغانستان به صلح پایدار دست نخواهد یافت و نهایتاً شاهد صلحی ناعادلانه و به نفع طالبان خواهیم بود که مسلما در آن حقوق مردم افغانستان پایمال خواهد شد.