نظامیان طالب، تحت فرمان نمایندهگان قطری نیست
سومین نشست بین الافغانی قطر میان نمایندهگان افغانستان و گروه طالبان در حالی برگزار شد که دو طرف از نتایج مذاکرات صلح خوشبین بودند، این نشست که به مدت دو روز ادامه یافت در پایان با صدور قطعنامهی هشت مادهی که مورد توافق جانبین بود پایان یافت در ماده پنجم این قطعنامه بر لزوم حفظ نهادهای آموزشی و تجمعات غیر نظامی تأکیده شده است که ذیلا شما متن این ماده را که شامل چهار بند است داخل پارانتیز مرور میکنید.
«برای صیانت و حفاظت مردم از آسیبهای جنگ و کاهش عواقب ناگوار آن به حد اقل و ایجاد فضای بهتر اعتماد برای تامین صلح، طرفهای درگیر جنگ اقدامات ذیل را به منصهی اجرا در آورند:
الف. رهایی بیقید و شرط زندانیان کهن سال، معیوب و بیمار
ب. تضمین امنیت تمام موسسات عام المنفعه از قبیل نهادهای دینی و مذهبی، شفاخانهها، موسسات تعلیمی و تحصیلی ملکی، بازارها، بندهای آب گردان(سدها) و محلات کار در سراسر کشور
ت. تضمین امنیت موسسات تعلیمی از قبیل مکاتب، مدارس، پوهنتون ها و دانشگاهها و سایر موسسات تعلیمی
ث. تعهد بر حفظ جان، مال، عزت و منازل رهایشی(مسکونی) مردم و تلاش برای تقلیل تلفات ملکی(غیرنظامی) به حد صفر»
چنانچه ملاحظه کردید، این مادهی است که محتوای آن با نمایندهگان طالبان در قطر مورد توافق قرار گرفت؛ و دو طرف در امر جلوگیری از تلفات غیر نظامیان به اعتماد و اطمینان دست یافتند؛ اما به محض رسیدن نمایندهگان مردم افغانستان به کابل، این گروه حملات خود را در بخشهای گوناگون نظامی و ملکی تشدید نمود، حمله بر مسجدی در غزنی که منجر به کشته شدن نمازگزاران گردید، حمله به یکی از پایگاههای امنیت ملی در غزنی که بیشترین تلفات شامل دانش آموزان مکاتب بود.
وقتی که از طالبان در مورد تشدید کشتار غیر نظامیان پرسیدند آنان در جواب گفتند که اگر در این حملات، غیر نظامیان به قتل برسند ما عاملین انتحار را مجازات خواهیم کرد؛ لذا از گفتار آنان چنین نتیجه گیری میکنیم که این گروه انگیزهی در قبال کاهش تلفات غیر نظامی ندارند، وقتی که توسط انتحاری شان ده ها هموطن ما کشته شوند و دهها خانواده و مادران این سرزمین در سوگ فرزندان شان اشک ماتم بریزند، مجازات کردن عاملین انتحاری چه دردی را از مردم دوا خواهد کرد.
به هر حال، آنچه در رویه و رفتار آنان شاهد هستیم تغییر قابل توجه در تأمین امنیت موسسات عام المنفعه و کاهش تلفات غیر نظامیان به چشم نمیخورد؛ بلکه چشم دید از این روند، عکس قضیه را با شدید ترین حالت هرج و مرج در دل خود حمل میکند. حملات طالبان در مراکز اکادمیک و تجمعات غیر نظامیان، محکومیت ملی و بین المللی گستردهی را نیز در قبال دارد؛ اما آنچنان که به نظر میرسد نمایندهگان قطری این گروه که ادعای زعامت تمامی بخشهای شبه نظامیان این گروه را در سر دارند هیچگونه تسلطی در این بخش ندارند. حملهی روز جمعهی این گروه در ورودی دانشگاه کابل، که به هدف کشتار غیر نظامیان صورت گرفت، حین ورود داوطلبان آزمون استاژ قضایی به این دانشگاه، آنان را به خاک و خون کشانید در حالیکه در این ساحه کدام نهاد و سازمان نظامی مرکزیت نداشت؛ بنا بر این از وضعیت موجود چنین به نتیجه میرسیم که نمایندهگان این گروه بر بخشهای شبه نظامی شان تسلطی ندارند.
طالبان مسلح، بارها در جریان مذاکرات نمایندهگان شان نیز دست به حملات انتحاری و انفجاری در بسیاری نقاط کشور زده است. با این حال به نظر میرسد اشخاصی که در قطر حضور دارند از نفوذی چشمگیر در مناطق تحت کنترل طالبان برخوردار نیستند، این افراد صرفا بخاطر دست یابی به امتیازات سیاسی از آدرس نمایندهگی آنان با سائر جوانب وارد گفتگو میشوند. این در حالیست که خوشبینی نمایندهگان افغانستان و کشورهای منطقه در قبال صلح افغانستان بیشتر از قبل امید وار کننده است؛ اما اعمال و رفتار شبه نظامیان این گروه خلاف این خوشبینی ها را حکایت دارد.