بازداشت نظامیان پیشین از سوی طالبان در پروان همچنان ادامه دارد
بربنیاد یافته‌ها، در پنج ماه و هفت روز گذشته بیش از ۵۰ نظامی پیشین که باشندگان ولایت پروان هستند، از سوی طالبان بازداشت شده‌اند. بیشتر این نظامیان در دولت پیشین افغانستان در چوکات وزارت‌های دفاع، داخله و ریاست عمومی امنیت ملی کار کرده‌اند. روزنامه اطلاعات روز دریافته است که در بیشتر موارد، نظامیان پیشین پس از بازداشت شدن از سوی طالبان به‌گونه‌ی شدید شکنجه و لت‌وکوب شده‌اند. در برخی موارد نیز نظامیان پیشین بدون بازداشت و بررسی از سوی افراد وابسته به طالبان تیرباران شده‌اند.
اطلاعات روز به اسنادی دست یافته که نشان می‌دهد نظامیان پیشین چندین‌بار از سوی طالبان بازداشت شده و از آنان سلاح و رشوت خواسته شده است. اتهام همکاری با «جبهه مقاومت» یکی دیگر از دلایل درشت بازداشت نظامیان پیشین در پروان عنوان می‌شود. ما به اطلاعاتی دست یافته‌ایم که نشان می‌دهد طالبان در تلاش برای بازداشت افراد «جبهه مقاومت»، هشت نظامی پیشین را تیرباران کرده‌اند.
بربنیاد اطلاعات، در بیشتر موارد طالبان دست به بازداشت، شکنجه و کشتار نظامیانی زده‌اند که پس از روی کارآمدن حکومت طالبان وظایف خود را در نهادهای امنیتی ترک کرده و شغل‌های آزاد را پیشه کرده بودند. تنها این نیست؛ اطلاعات روز دریافته که افراد طالبان دست به بازداشت آن تعداد نظامیان فعلی می‌زنند که در دولت گذشته نیز نظامی بوده و با طالبان جنگیده بودند.
بازداشت و رشوه‌ستانی از نظامیان
در پی فرار اشرف غنی از کشور و در هنگامی که آوازه‌ی سقوط کشور بدست طالبان پخش شد، پایگاه‌های نظامی افغانستان تخلیه شده و نظامیان مراکز خود را ترک کردند. به استثنای برخی درگیری‌های کوچک، طالبان موفق شدند به جز پنجشیر و اندراب، کنترل کل افغانستان را بدست گیرند. در ولایت‌های شمال کابل به‌ویژه پروان، کاپیسا و بغلان، برخی از نظامیان سلاح به زمین نگذاشتند و با تجهیزات خود به پنجشیر رفتند؛ نظامیانی که مبارزه با طالب را به قیادت احمد مسعود در پنجشیر آغاز کردند.
طالبان پس از درگیری‌های سخت و نفس‌گیر موفق شدند پنجشیر را تسخیر کنند. «جبهه مقاومت» آراستگی جنگی خود را از دست داد. برخی از نظامیان به کوه رفتند، عده‌ای با استفاده از چرخ‌بال کشور را ترک کرده و به کشورهای همسایه به‌ویژه تاجیکستان رفتند و شماری هم سلاح خود را به طالبان تسلیم نموده و با تضمین طالبان به زندگی عادی خود برگشتند، زندگی جدید آغاز کرده و شغل جدید برگزیدند.
پرویز سیدخیلی، یکی از این نظامیان است. او در ارتش پیشین فرمانده کندک لوای ارتش در منطقه‌ی «کیله‌گی» ولایت بغلان بود. سیدخیلی پس از سقوط بغلان با تجهیزات نظامی دست‌داشته‌اش به پنجشیر رفت و پس از سقوط پنجشیر بدست طالبان، سلاح‌های دست‌داشته‌اش را به طالبان تسلیم کرد. از تسلیمی سلاح‌هایش سند دریافت کرد و به کابل بازگشت. گرچند پس از چهارده سال نظامی‌گری، آغاز زندگی نو با شغل جدید برای پرویز سخت بود؛ اما او برای تأمین مخارج زندگی خانواده‌ی شش نفری‌اش به‌کار آزاد پرداخت و با خرید سه عراده موتر کوچک مسافربری، کار خرید و فروش موتر را شروع کرد.
پرویز که دلگرم عفو عمومی طالبان بود و فکر می‌کرد همه چیز تمام شده، در ۱۵ میزان سال روان خورشیدی در هنگام بازگشت از سفر تفریحی به ولایت‌های ننگرهار و نورستان، از سوی استخبارات طالبان در دروازه‌ی شرقی شهر کابل بازداشت شد. طالبان چهار دوست پرویز سیدخیلی را یکی پی دیگر از زندان رها ساختند؛ اما پرویز را بیش از چهار ماه و چهار روز در بند نگه داشتند. او را از ریاست عمومی استخبارات به ریاست چهل استخبارات انتقال دادند و در این مدت شکنجه و لت‌وکوب کردند.
بستگان پرویز سیدخیلی می‌گویند طالبان برای رهایی پرویز از آنان درخواست سلاح و پول کردند. یکی از اقارب نزدیک سیدخیلی که در گزارش با نام مستعار صالح یاد خواهد شد، در صحبت با خبرنگار اطلاعات روز می‌گوید که برای رهایی پرویز از بند طالبان ۱۰ هزار دالر امریکایی مصرف کرده‌اند. صالح که از بستگان نزدیک پرویز سیدخیلی است، می‌گوید حتا هنگام رهایی پرویز از زندان در ۱۸ دلو، طالبان برای پس دادن موبایل همراه وی از آنان ۲۰ هزار افغانی رشوت گرفتند.
صالح افزود: «ده هزار دالر برای رهایی پرویز مصرف شد. یکی از مقام‌های طالبان از ما پنج هزار دالر رشوت گرفت و گفت که پرویز را رها می‌کند؛ اما نتوانست. در کنار این، پنج هزار دالر دیگر نیز در زمانی که پرویز در زندان بود، در سرگردانی‌های زندان او مصرف شد. حتا هنگامی که پرویز از زندان به خانه می‌آمد، طالبان ۲۰ هزار افغانی برای پس دادن موبایل همراه او رشوت گرفتند. همین مصارف سبب شد که خانواده در وضعیت دشوار مالی قرار گیرد و پرویز نتواند از افغانستان بیرون شود.»
سرانجام پس از پنج ماه شکنجه، طالبان پرویز سیدخیلی را از زندان رها کردند؛ اما تنها چند روز پس از رهایی، برای بار دوم او را در منطقه‌ی «۳۱۵ شهر کابل» بازداشت کردند. بازداشت پرویز سیدخیلی اینبار بی‌رحمانه‌تر بود؛ نیروهای طالبان بر موتر حامل او و یک نظامی پیشین دیگر به‌نام فرید سیدخیلی گلوله‌باری کرده و پس از آن‌که پرویز سیدخیلی از ناحیه‌ی کمر زخمی می‌شود، او را بازداشت می‌کنند. طالبان دلیل بازداشت دوباره‌ی این نظامی پیشین را نگفته‌اند.
فردین (مستعار)، یکی دیگر از بستگان پرویز سیدخیلی می‌گوید خانواده‌ی این نظامی پیشین از ترس این‌که از سوی طالبان بازداشت نشوند، نمی‌توانند برای رهایی وی به مراجع طالبان بروند. به‌گفته‌ی این منبع، از وضعیت بهداشتی و سرنوشت پرویز خانواده‌اش اطلاعی ندارند.
او می‌افزاید: «خانواده از ترس این‌که خودشان بازداشت نشوند، نمی‌توانند سراغ پرویز را بگیرند. فرزندان پرویز هر روز چشم شان به دروازه مانده است که چه وقت پدرشان به خانه برمی‌گردد. پرویز هیچ حساب ناتمامی با طالبان نداشت و این‌که چرا حق زندگی آزاد را با بی‌رحمی از او گرفته‌اند، ما نیز نمی‌دانیم.»
پرویز سیدخیلی نمونه‌ای از دیگر نظامیان پیشین در پروان است که به ظن داشتن فعالیت مسلحانه و ارتباط با گروه‌های نظامی مخالف طالبان، بازداشت و شکنجه می‌شود.
باید گفت در نُه ولسوالی و شهر چاریکار، مرکز ولایت پروان در مدت بیش از پنج ماه گذشته از میان ۵۲ نظامی پیشین بازداشت شده، تنها ۱۳ تن به اتهام شرکت در نبردهای پنجشیر از سوی طالبان بازداشت شده‌اند.
