بحران کره شمالی، بهانه تشدید حضور آمریکا در شرق آسیا
اگرچه در طول سال های اخیر، همکاری آمریکا با کشورهای شرق آسیا در حوزه هایی نظیر دفاع ضدموشکی و امنیت دریایی تشدید شده است، اما با تشدید بحران کره شمالی بار دیگر موضوع برنامه بلندمدت واشنگتن برای حضور در شرق آسیا به صورت جدی تر مورد توجه رسانه های بین المللی قرار گرفته است. بویژه آنکه این بحران می تواند زمینه ها و بهانه های لازم برای نقش آفرینی گسترده تر این کشور در این منطقه را فراهم آرود.
در طی دوران اخیر و بویژه در دوره ریاست جمهوری اوباما، آمریکا در چارچوب ایجاد توازن مجدد در آسیا تلاش کرده است حضور نظامی خود را در منطقه افزایش دهد و در همین راستا پایگاه های نظامی آمریکا در خاک کشورهای این منطقه همواره عنصری مهم در حضور نظامی آمریکا شرق آسیا بوده است. نتایج داده های ۲۰۱۲-۲۰۰۹ حاکی از آن است که درصد نیروهای مسلح آمریکا مستقر در شرق آسیا از ۱۵ درصد به ۲۵ درصد افزایش یافته است. وظیفه کنونی نیروهای مسلح آمریکا در این منطقه عبارتست از تغییر الگوی عملیاتی و آرایشی مطابق با شرایط ژئوپولیتیکی متغیر منطقه که منافع آمریکا را تامین نماید. در این میان دریای چین جنوبی و دریای شرق چین نیز در کانون توجه راهبرد فعلی آمریکا در آسیا قرار دارد که دلیل آن افزایش فعالیت چین در این منطقه می باشد. بنابراین، شمال شرق آسیا (ژاپن و کره جنوبی) منطقه ای کلیدی برای آمریکا بوده و هدف اصلی این کشور پیشگیری از تنش در شبه جزیره کره و تنگه تایوان است. بر همین اساس نیز بعضی از تحلیل گران آمریکا معتقدند که مهمترین وظیفه ترامپ در حال حاضر عبارتست از تشکیل ائتلاف های نظامی جدید در شرق آسیا بطوری که نگذارد چین بعنوان رهبر منطقه ای تثبیت شود و کره شمالی منافع واشنگتن در این منطقه را با مخاطره مواجه کند. در این راستا، هند به عنوان یکی از قدرت های سرآمد اقتصادی و نظامی در آسیا که با چین مناقشات ارضی داشته و بلندپروازی منطقه ای خاص خود را داراست، توجه ویژه ای را می طلبد. تیرگی بیش از پیش در روابط چین-ژاپن به همراه برنامه چین برای استفاده از تجربه روسیه در کریمه در مناقشات ارضی خود با ژاپن، می تواند هند را به ایجاد ائتلاف با آمریکا و چین ترغیب کند.
به گفته کارشناسان ژاپن،هند، ژاپن و آمریکا دارای منافع راهبردی طبیعی هستند. بنابراین، بسیار محتمل است که ایده مشارکت راهبردی بین آمریکا، ژاپن و هند، که نه تنها منطقه اقیانوس آرام و بلکه منطقه اقیانوس هند را هم تحت پوشش قرار می دهد، اجرایی خواهد شد.
آمریکا در تشکیل مشارکت سه جانبه جدید با ژاپن و کره جنوبی منافع ویژه ای دارد. هر دو کشور پیمان امنیتی دوجانبه با آمریکا دارند. با این حال، روابط ژاپن و کره جنوبی بخاطر برخی مناقشات ارضی، در سطح پایینی قرار دارد. از همین رو، آمریکا فعالیت خود را برای ترغیب توکیو و سئول تشدید کرده است تا به اختلافات غلبه کنند و همکاری های دفاعی دوجانبه را بهبود بخشند. به گفته برخی کارشناسان، قرار همکاری اطلاعاتی سه-جانبه با توجه به تهدیدات موشکی کره شمالی بین آمریکا، ژاپن و کره جنوبی که در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۴ به امضا رسید اساس این فرایند محسوب می شود. از این رو، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، بارها به بعضی کشورهای آسیا در مورد تقویت ائتلاف نظامی علیه چین هشدار داده و گفته است که این امر به نفع امنیت منطقه ای نیست. هر چند که شی جین پینگ در سخنرانی خود آشکارا از آمریکا نام نبرد، اما واضح است که منظور وی ارتقای روابط دفاعی برخی کشورها با آمریکا بود.
بنابراین، گسترش حضور آمریکا در این منطقه، می تواند به تشدید تنش ها میان چین و کشورهای متحد آمریکا منجر شود، ضمن آنکه به تحریک کره شمالی علیه این کشورها نیز خواهد انجامید. اما با این حال به نظر می رسد که ترامپ که اینک بهانه کره شمالی را در دست دارد سعی خواهد کرد تا برنامه بلندمدت این کشور را در شرق آسیا تسریع بخشد تا ضمن آنکه هزینه ها و مسئولیت نظامی را بر دوش متحدان خود می گذارد زمینه های تشدید رقابت های منطقه ای و فروش تسلیحات نظامی خود به کشورهای منطقه از جمله کره جنوبی و ژاپن را با هدف افزایش فشارها علیه چین و کره شمالی را فراهم آورد. براین اساس، آمریکا با چرخش به سمت این منطقه هم می تواند چین را منزوی ساخته و این کشور را تاحد ممکن تحت محاصره کشورهای دوست آمریکا درآورد و هم خطر و هزینه مقابله نظامی با کره شمالی را بر دوش کشورهای متحد خود در منطقه بگذارد.
