تحفه خلیلزاد از دوحه چه خواهد بود

زلمی خلیلزاد شخصیت افغانی الاصل آمریکایی از دیر زمانی است که در نقش یکی از دیپلمات‌های قابل اعتماد آمریکا در مناسبات خاورمیانه و افغانستان نقش عمده دارد، در هر کشوری که پای آمریکا گذاشته شود این دیپلمات در مناسبات جنگ و صلح آن، وارد مذاکره و دیپلماسی می‌شود تا کشور اش را از باتلاق چالش‌های به میان آمده نجات دهد، اسم خلیلزاد با مسائل سیاسی افغانستان پیوند عمیق ایجاد کرده است.

هر زمانی که حرف از صلح به میان می آید نام او بر سر زبان‌ها جاری است وی که مرکز مذاکرات اش شهر دوحه را انتخاب کرده است در هر دور مذاکرات چشم و گوش مردم افغانستان متوجه توئیت‌های او از این شهر است تا مردم همیشه نگران، بدانند سرنوشت کشور شان به کجا ختم خواهد شد، با اینکه او از نهمین دور مذاکرات اش با طالبان ابراز خرسندی کرده بود و وعده‌ی خروج سربازان کشور اش از افغانستان را به این گروه قطعی ساخته بود؛ اما رئیس جمهور ترمپ حرف اش را از خروج کامل پس گرفت، آقای ترامپ در سخنان اش گفته بود که افغانستان کشور خطرناکی است ما باید در این کشور پایگاه دائمی داشته باشیم تا عملکرد طالبان و تروریستان را زیر نظر داشته باشیم او همچنان تأکید ورزیده بود که شوروی بعد از جنگ افغانستان به روسیه تبدیل گردید؛ لذا ما نمیخواهیم وضعیت مشابه داشته باشیم.

به در نظر می‌رسد که حرف‌های ترامپ در دقیقه ۹۰ مذاکرات، نا رضایتی طالبان را نیز در پی داشته باشد؛ چون این گروه از ابتدا تا کنون بر موضع واحد پا فشاری داشته و گفته بود تا زمانی که نیروهای خارجی در افغانستان باقی بماند ما بر علیه آنان خواهیم جنگید؛ لذا اکنون مسئله خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان منتفی است و احتمال می‌رود که طالبان نیز از موضع شان در عدم خروج نیروهای آمریکایی کوتاه نیایند؛ اما سخنان ترامپ مورد دیگری را نیز یاد آور شد و بیان داشت مذاکرات صلح، که اکنون میان نمایندگان آمریکا و طالبان جریان دارد، خوب خواند و گفت که گروه طالبان برای حکومت افغانستان احترامی قائل نیست و من این را درک می‌کنم. او گفت: «طالبان مدت‌هاست که با حکومت افغانستان در جنگ هستند و هیچگاه باهم کنار نیامده‌‌اند. حالا این گروه تصمیم گرفته با ایالات متحده آمریکا کنار آمده و جنگ را متوقف کند. آنها در جنگ با آمریکا چیزهای زیادی را از دست داده‌اند.» لذا با توجه به این بخش از گفته‌های وی، احتمال دیگری نیز وجود دارد مبنی بر اینکه آنان با طالبان توافق نموده باشند که بر علیه منافع آمریکا موضع اتخاذ نکنند و در قبال دولت افغانستان نیز با رویکرد جنگ و صلح به پیش برود تا سرانجام به مذاکرات بین الافغانی ختم گردد لذا انتظار دیگری از این ابهامات رفتاری و گفتاری نمی‌توان داشت؛ بنا بر این اگر احیانا سازش پشت پرده میان آمریکا و طالبان وجود نمی‌داشت، سخنگوی طالبان در دوحه ابراز نا رضایتی این گروه را اعلام می‌داشت ولی او تا کنون از سرنوشت و عدم موفقیت مذاکره چیزی نگفته است.

با فرض به اینکه اگر خلیلزاد در مورد خروج نظامیان آمریکایی توافق کرده باشد؛ سپس ترامپ آن را رد نموده باشد اینجا بن بست به وجود میاید که نقطه پایان به این مذاکرات خواهد گذاشت؛ اما ترامپ در سخنان اش اظهار خوشبینی کرده بود که طالبان صرفا با حکومت افغانستان مشکل دارند و ما را در این عقبه یاری خواهند کرد. اکنون که آقای خلیلزاد به کابل آمده است چه پیامی را از مذاکرات صلح به جانب افغانستان منتقل خواهد کرد، وضعیت جنگ و صلح را چنان پیچیده ساخته اند که احتمال هرگونه پیش بینی درست را از کارشناسان سیاسی سلب نموده اند، با در نظرداشت این مسائل میتوان یاد آور شد که تحفه‌ی خلیلزاد از مذاکرات صلح، حامل پیام نا خوشایند برای مردم افغانستان خواهد بود، به ضرب المثل معروف باید توجه که گفته است سالی که نیکو است از بهار اش پیدا است، با اینکه مذاکرات صلح جریان دارد طالبان کماکان دست از کشتار و قتل مردم کوتاه نمیکند آنان حملات تهاجمی را در حین گفتگوهای صلح وسعت داده اند؛ حتی در این اواخر سربازان آمریکایی نیز توسط حملات آنان کشته شدند؛ بنا بر این به چنین صلح میان تهی نمیتوان دلخوش بود؛ صلحی که سوغات و پیام اش به مردم، خون باشد صلح نیست بلکه امتیاز طلبی با زور تفنگ است؛ بنا بر این به مقامات بلند پایه حکومت و اپوزیسیون سیاسی پیشنهاد می‌گردد که با اتحاد و همدلی صف واحد در برابر توطئه‌های احتمالی داشته باشند و تعریف واضح از منافع ملی و حفظ نظام را منسجم سازند تا با ترسیم خط سرخ، گفتگوها با این گروه صورت گیرد، اگر تمکین نکردند، فشار نظامی به صورت تهاجمی یگانه راه حل کشاندن آنان به پای میز مذاکره است و یا شکست شان قطعی خواهد شد؛ چون این گروه از توانایی نظامی در حد نیروهای امنیتی برخوردار نیست فقط انگیزه جنگ با آنان و بیرون شدن از لاک دفاعی آن ها را خسته ساخته و شکست شان قطعی می‌گردد.