توکلی تا زمانیکه زنده بود…
شیخ محمد جعفر توکلی را بسیاری از دور و نزدیک می شناختند. وی فردی منضبط، دقیق، قانونمند، واقع بین و در عین حال خوشرو بود.
توکلی از جمله علمایی بود که مصلحت ها و تقیه های غیر متعارف و معمول را نمی پذیرفت و برای انقتاد از وضعیت موجود ابایی نداشت.
از حق نگذریم وجود این عالم متقی، برای بسیاری از به اصطلاح علمای هراتی مشکل آفرین شده بود. وی در عین حالیکه به واقعیت های جامعه هرات توجه داشت، بر بسیاری از علمای شیعه و سنی خرده می گرفت که چرا از واقعیت های امروز جامعه خود دور شده مصلحت اندیشی های مزورانه را در پیش گرفته اند.
به همین دلیل برخی برای وی در مقاطع مختلف مشکل ایجاد می کردند.
مدرسه دینی که وی در هرات تاسیس کرده بود نه از جانب عربها تامین می شد و نه از جانب ایرانی ها! بل مردمی که به نیت پاک وی پی برده بودند در این مسیر وی را کمک می کردند.
در این مدرسه دینی نه جاسوس پرورانده می شد و نه انتحاری، بل حکمت انسانی و خلق اسلامی و رسیدگی به مردم سرلوحه تدریس اش بود.
نگارنده چندین بار به عالم متعهد تذکر داده بودم که مواظب دسیسه های متحجران به اصطلاح دینی و مذهبی و حتی منتفذان حکومتی باشد اما وی با تکیه بر ایمان و اراده قوی خود همچنان به مبارزه پیگیر خود ادامه می داد.
وی در هرات موسس رادیوی محلی بود که مردم را به بسوی حق و عدالت راهنمایی می کرد و از بدی ها و پلشتی های امروز جامعه برحذر می داشت.
وی بفکر موقعیت و جاه و مقام و چوکی و پول و شهرت نبود و انصاف را در همه امور درنظر می گرفت.
حکومت محلی و امنیت ملی هرات با بهانه های واهی دوبار وی را بازداشت کردند که با پادرمیانی دیگر علما و متعهدان به این سرزمین پس از بازداشت چندین روزه آزاد گردید اما پرونده وی همچنان مفتوح ماند تا بعد از آن مواظب رفتار و عملکرد خود نسبت به حکومت و حکومتیان باشد. اما این بازداشت ها مانع حرکت رو به جلوی این عالم پارسا نگردید تا اینکه وی در لیست ترور کسانیکه همه ما می دانیم! قرار گرفت و شامگاه روز گذشته دنیای فانی را وداع گفت.
روحش شاد و راهش پر هرو باد
